Molen A / Twuyvermolen te Sint Pancras

Molen A / Twuyvermolen

Sint Pancras, Noord-Holland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
11:00:00
tot
16:00:00
Rondleiding, Demonstraties door de molenaar, Muziek
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over Molen A / Twuyvermolen

Molen A van de polder Geestmerambacht is een in 1663 gebouwde achtkante binnenkruier.
Met nog 10 molens bemaalde hij de ca. 5560 ha grote polder op de Raaksmaatsboezem, thans op de Schermerboezem.

Molen A was de laatste die voor deze polder ter vergroting van de bemalingscapaciteit werd gebouwd. Het besluit om deze bij Sint Pancras te bouwen hield verband met de lage ligging van de daar gelegen gronden in de Achtergeest, het gebied bezuiden de Twuijverweg, tussen de Oosterdijk en het dorp Sint Pancras.
Besloten werd om een deel ervan af te kaden tot een onderbemaling, de Beverkoog genaamd, en deze door de nieuwe molen te laten bemalen. Hierdoor ontstond een dubbelfunctie, want hij moest nu zowel de polder Geestmerambacht als de onderbemaling de Beverkoog afmalen op de Raaksmaatsboezem, waartoe de wateraanvoer met afsluitbare duikers kon worden geregeld. De (onder)bemaling van de Beverkoog kon echter pas plaatsvinden als de molen voor de polder Geestmerambacht niet meer in bedrijf hoefde te zijn.
De dubbelfunctie is mogelijk vervuld tot 1871. In dat jaar hebben de eigenaars van de landen in de Beverkoog en van een aantal door kleine molentjes bemalen percelen laag gelegen land zich verenigd tot de nieuwe polder Westbeverkoog. De vergrote onderbemaling maalde sindsdien op de polder Geestmerambacht met een achtkante vijzelmolen die in 1926 door een windmotor werd vervangen. Als gevolg van een ruilverkaveling heeft de Westbever nu geen afzonderlijke bemaling meer nodig.

Molen A werd in 1926 buiten bedrijf gesteld en later verdween vrijwel het hele gaandewerk, maar de molen zelf bleef en is later verkocht aan een particulier. In 1974 werd het wiekenkruis vernieuwd en daarna was de molen af en toe draaiend te zien.

In latere jaren kwamen er concrete plannen om de molen weer maalvaardig te maken. In het kader daarvan werden beide roeden gerepareerd en met één hek verlengd. Ook kwam er in 2010 een grotendeels nieuw gaandewerk en later werd een houten vijzel geplaatst (die al een tijd bij de molenmaker klaar lag).
Helaas bleef er één zeer groot probleem: de molen zou, eenmaal maalvaardig, zijn water niet kwijt kunnen: de uitwatering naar de boezem was lang geleden gedicht en heropenen was kennelijk onbespreekbaar.

Eind 2014 volgde verkoop aan een nieuwe particuliere eigenaar. Deze gaf kort daarna opdracht tot het uitvoeren van heel veel werk. Zo werd het rietdek geheel vervangen en ging de molenmaker vervolgens aan de slag. Het ondertafelement is deels vernieuwd, er kwamen lassen aan de onderzijde van de meeste stijlen en nieuwe potdekseling.
Min of meer tegelijk werd het oude interieur geheel uitgebroken, dit kon omdat dit nagenoeg geen historische elementen bevatte. Vervolgens werd een nieuwe woning in moderne stijl, met toepassing van veel glas, ingericht.

In februari 2018 is de molen alsnog maalvaardig gemaakt, dat wil zeggen: via een buizenconstructie is een circuit gerealiseerd, zodat de molen het opgemalen water in ieder geval kwijt kan. Voor dit doel is zeer veel grond vergraven en delen van de waterlopen zijn uitgevoerd in beton (en daarna voorzien van een laag baksteen).
Bijzonder veel werk is verricht om deze molen in ere te herstellen!

Bouwjaar
1663
Functie
Molenaar
Rob Basten / Suzanne Jong
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Oosterdijk 1
1834 AB Sint Pancras
Noord-Holland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Op wisselende dagen. Zie website/facebook/instagram
Extra informatie schoolbezoek

Op afspraak.

Schoolbezoek mogelijk
Ja

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Molen A / Twuyvermolen te Sint Pancras

Locatie

Bezoekadres
Oosterdijk 1
Gemeente
Dijk en Waard
Plaats
Sint Pancras
Postcode
1834 AB
Plaats (postadres)
Sint Pancras
Provincie
Rijksdriehoek: X
115208
Rijksdriehoek: Y
519799
WGS84: N (breedtegraad)
52.6642
WGS84: E (lengtegraad)
4.79902

Contact

Eigenaar
S.M.A. Jong
E-mailadres
info@twuyvermolen.nl

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1: 1,58 of 1 : 2,19
Specificaties
Diam. vijzel: 2,10 cm

Registratienummers

DHM-databasenummer
638
Rijksmonumentnummer
33665
Ten Bruggencatenummer
00788