Molen F te Burgerbrug

Molen F

Burgerbrug, Noord-Holland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
09:00:00
tot
17:00:00
Rondleiding, Demonstraties door de molenaar, Speurtocht voor kinderen, Fiets- of wandelroutes
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over Molen F

Al in augustus 1564, ten tijde van de eerste bedijking van de Zijpe, werd besloten om in de afdeling F een molen te bouwen, die tevens de afdeling L zou moeten bemalen. Toen in 1567 het bestuur van de polder overging tot de benoeming van molenmeesters bleek de molen al te zijn opgericht.
Op een kaart uit omstreeks 1571 staat hij aangegeven op de plaats van de huidige molen. Na het weer aan de zee prijsgeven van de in 1570 overstroomde polder is ook De F verdwenen en wel in of voor 1584. Blijkens de uit 1600 daterende kaart van de Zijpe werd op dezelfde plaats bij de tweede bedijking weer een molen gebouwd. In het begin van de vorige eeuw is het oppervlak van de afdeling F als gevolg van de aanleg van het Noord-Hollands Kanaal kleiner geworden.

In 1881 werd op de plaats van de schepradmolen door molenmaker Klaas Bol uit De Zijpe voor ƒ 10.694,-- een geheel nieuwe vijzelmolen gebouwd.
Deze molen was geen lang leven beschoren: in de nacht van 4 oktober 1889 brandde hij door blikseminslag tot de grond toe af; hetzelfde lot trof (in alle opzichten) de nabijgelegen molen van de Groeterpolder. Beide molens werden vlot herbouwd: polderbesturen hadden hun molens doorgaans goed tegen brand verzekerd.
Naar het schijnt is blikseminslag in dit deel van de polder een vaker voorkomend gebeuren. Molen F kreeg tijdens zwaar onweer op 12 juni 1930 wederom een voltreffer, waardoor een halve roede afgeslagen werd; in dezelfde bui brandden twee nabij de molen gelegen boerderijen af en werden de noordelijker gelegen molens Noorder- en Zuider-G getroffen. Al met al was dit voor de toenmalige bewoners van Molen F reden om de molen te verlaten; sindsdien is deze in feite niet meer bewoond geweest.

In 1943 is op de stalen vijzel een elektromotor geplaatst en, na in de Tweede Wereldoorlog nog op windkracht te hebben gemalen, is de molen buiten bedrijf gesteld. De in 1943 geplaatste elektrische aandrijving werd in 1967 vervangen door een nieuwe automatisch werkende elektrische installatie. De mogelijkheid om de vijzel op windkracht te kunnen aandrijven kwam toen te vervallen: het vijzelwiel werd van de vijzelbalk verwijderd (maar bleef wel los in de molen bewaard).

In 1967 ging de inmiddels in verval geraakte molen in eigendom over naar de Stichting De Zijper Molens, waarna in 1968 restauratie volgde. Zo werden beide roeden vervangen door nieuwe gelaste exemplaren en vanaf 1970 werd Molen F ook weer regelmatig in werking gesteld.
Dat draaien gebeurde geheel op vrijwillige basis door de daartoe gediplomeerde molenaar: Klaas Zaal. Hij was de tweede geslaagde vrijwillige molenaar van Nederland en bleef totaan zijn (te vroege) overlijden in 2016 hier actief. Thans is Klaas Zaal jr. hier vaste molenaar.

Na jaren alleen draaivaardig te zijn geweest, werd Molen F in 1987 maalvaardig: het vijzelwiel werd herplaatst. In 2002 verwijderde het waterschap de elektromotor met bijbehorende hulpaandrijving, dit nadat vlakbij de molen een nieuw elektrisch gemaal was neergezet. Vervolgens heeft men het moleninterieur zoveel mogelijk naar de oude situatie hersteld.

In juli 2013 werden beide inmiddels 45 jaar oude gelaste roeden vervangen door nieuwe exemplaren. Helaas: in april 2017 volgde stilstand, vanwege de ontstane problemen rond dit type roeden: gebleken was namelijk dat de gedeelde constructie bij enkele molens tot problemen had geleid (hoewel nog niet zeer ernstig). Het bestuur van de Stichting de Zijper Molens was er heel snel bij en bestelde vrijwel direct nieuwe roeden voor deze molen en de andere molen in bezit die hiermee was uitgerust, molen D.
Op 12 oktober 2017 zijn de gedeelde roeden gestreken en de nieuwe op 8 november gestoken. 25 november maalde de molen weer.
In 2021 voorzag men achtkant en kap van nieuw riet.

Nog een dingetje: op 29 januari 2020 kreeg het elektrisch gemaal van deze polderafdeling een storing en die kon niet direct worden verholpen. Vervolgens moest molen F enige tijd het werk doen... en bleek nog steeds volstrekt voor zijn taak berekend.

Bouwjaar
1890
Functie
Molenaar
Klaas Zaal jr.
Telefoon
06-51754815
E-mailadres
Aandrijving
Adres
Grote Sloot 33
1754 JA Burgerbrug
Noord-Holland
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Als de molen draait en op afspraak
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Molen F te Burgerbrug

Locatie

Bezoekadres
Grote Sloot 33
Gemeente
Schagen
Plaats
Burgerbrug
Postcode
1754 JA
Plaats (postadres)
Burgerbrug
Provincie
Rijksdriehoek: X
108397
Rijksdriehoek: Y
528539
WGS84: N (breedtegraad)
52.7422
WGS84: E (lengtegraad)
4.69711

Contact

Eigenaar
Stichting De Zijper Molens
E-mailadres
klaaszaal@hotmail.com
Telefoon
06-51754815

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 2,67
Specificaties
Vijzel: diam. 1,21 m, diam. vijzelbalk: 38 cm, spoed beschoeping: 1,02 m, hellinghoek: 30°;
Opvoerhoogte: 1,2 m (zomerpeil) en 1,7 m (winterpeil)

Registratienummers

DHM-databasenummer
562
Rijksmonumentnummer
41920
Ten Bruggencatenummer
00322