De Krijgsman te Oosterblokker

De Krijgsman

Oosterblokker, Noord-Holland

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
09:00:00
tot
15:00:00
Rondleiding, Demonstraties door de molenaar
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over De Krijgsman

In 1602 werd ter plaatse een molen met molenaarswoning gebouwd. Deze, zeer waarschijnlijk een standerdmolen, waaide omstreeks 1860 om en werd vervangen door een lage achtkante stellingmolen "De Krijgsman", die op zijn beurt in september 1896 door blikseminslag verbrandde.
Een nieuwe molen was snel gevonden: men kocht de voor afbraak te koop staande pelmolen "De Bootsman" te Zaandam-Oost, die daar in of kort voor 1751 was gebouwd.
Die molen werd toen door de Amsterdamse molenmakersfirma Peppink afgebroken en daarna te Oosterblokker herbouwd.

In 1919 werd onder in de molen een elektromotor met meerdere koppel maalstenen opgesteld, wat ertoe leidde dat al vanaf 1925 de windkracht niet meer werd gebruikt.
In 1934, tijdens de crisisjaren, werd de windmolen evenwel weer maalvaardig gemaakt en in bedrijf genomen, na van Dekkerwieken te zijn voorzien.
Dit duurde tot 1949: toen werd het malen op windkracht opnieuw beëindigd waarna in 1956 de gaande werken werden verwijderd en vervangen door maalderijmachines en silo's.

In 1963 verwijderde men, met hiervoor verkregen vergunning, wiekenkruis, staart en stelling. Deze verkeerden inmiddels door de langdurige stilstand in slechte staat. De afkomende roeden werden beschikbaar gesteld voor "De Dikkert" te Amstelveen, een molen die toen al enige jaren onttakeld stond.

In 1977 ondernam de eigenaar, de firma Kok & Laan, met succes een poging om "De Krijgsman" uitwendig weer compleet te maken: op 17 mei 1978 werden de geheel herstelde kap geplaatst en nieuwe roeden gestoken. Sindsdien werd er zo nu en dan weer met de molen gedraaid. Malen kon de molen, waarin nog steeds een maalderij was gevestigd, echter niet.

Vanaf 1990, het jaar waarin Erik Dudink eigenaar werd, is er naar gestreefd, de molen weer geheel op windkracht maalvaardig te maken. Met groot succes, zo is gebleken: van lieverlee is de maalderij uitgebroken en weer vervangen door een windbedrijf met stenen. Anno 2020 maalt men wekelijks op windkracht een aanzienlijke hoeveelheid graan.

Constructie
De van omstreeks 1751 daterende romp bestaat uit een grenen onder- en bovenachtkant, geplaatst op een in 1896-1897 gebouwde ca. 4,8 m. hoge stenen onderbouw.
Het onderachtkant heeft een bintlaag; het bovenachtkant heeft er drie, waarvan de middelste waarschijnlijk in 1896-1897 in verband met de inrichting tot korenmolen is aangebracht.
Ter hoogte van de stelling is nog de dubbele vloer aanwezig, waar vroeger de pelstenen waren ondergebracht.
Enkele jaren na de bouw werd het wiekenkruis voorzien van zelfzwichting volgens het slijpkranssysteem, zodat de as niet doorboord hoefde te worden. Toen omstreeks 1906 een roede brak en moest worden vervangen, is hierop Oud-Hollandse ophekking aangebracht. Omstreeks 1919 is ook van de andere roe de zelfzwichting verwijderd en vervangen door Oud-Hollands. 
Oorspronkelijk was de molen uitgerust met drie koppel maalstenen, die op de stellingzolder op een maalstoel lagen. Daarnaast waren er nog twee pelstenen waarvan er een tot omstreeks 1918 in gebruik is geweest en de andere in reserve werd gehouden.
In 1919 zijn onder in de molen een elektromotor en enkele koppel stenen geplaatst om bij onvoldoende wind toch te kunnen malen. De elektromotor is na enige jaren door een zuiggasmotor vervangen die op zijn beurt later weer werd omgebouwd tot oliemotor. Dit monument van bedrijf en techniek staat nog steeds in een van de tegen de molen aangebouwde bedrijfsruimten opgesteld.

Sinds 2010 is de molen uitgerust met een kruilier, daterend uit ca. 1920 en afkomstig van de in 1964 verbrande oliemolen „De Koperslager" te Zaandijk. Na jaren los bij molenmakerij Saendijck te zijn bewaard, kreeg deze in Oosterblokker een verdiende plek.

In 2019 keerde, met een nieuwe binnenroede, na 100 jaar de zelfzwichting terug. In 2021 gebeurde ditzelfde met de andere roede. Tevens heeft men toen de bovenas laten doorboren, dit om de zelfzwichting beter te kunnen bedienen.

 

Bouwjaar
1897
Functie
Molenaar
Erik Dudink
Telefoon
0229-261471 (molenaar)
Aandrijving
Adres
Noorderdracht 61
1696 AC Oosterblokker
Noord-Holland
Open op afspraak
Nee
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Molenwinkel en theehuis met buitenterras: donderdag t/m zaterdag 09:00 - 16:00 uur. 
Extra informatie schoolbezoek

op afspraak voor info mailen met info@molendekrijgsman.nl

Schoolbezoek mogelijk
Ja

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Krijgsman te Oosterblokker

Locatie

Bezoekadres
Noorderdracht 61
Gemeente
Hoorn
Plaats
Oosterblokker
Postcode
1696 AC
Plaats (postadres)
Oosterblokker
Provincie
Rijksdriehoek: X
135543
Rijksdriehoek: Y
520420
WGS84: N (breedtegraad)
52.67089
WGS84: E (lengtegraad)
5.09956

Contact

Eigenaar
Stichting Molen 'De Krijgsman'
E-mailadres
info@molendekrijgsman.nl
Telefoon
0229-261471 (molenaar)

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
?
Specificaties
Maalstenen: ?;
Luiwerk: ?

Registratienummers

DHM-databasenummer
558
Rijksmonumentnummer
14057
Ten Bruggencatenummer
01149