De Grenswachter te Luyksgestel

De Grenswachter

Luyksgestel, Noord-Brabant

Nationale Molendag 2024
zaterdag 11-5
van
10:00:00
tot
16:00:00
Rondleiding, Demonstraties door de molenaar
Nationale Molendag 2024
Niet open op zondag 12-5

Over De Grenswachter

Op deze plaats stond in 1644 al een windmolen. In het artikel van Isfridus de Groot 'De watermolen van Venbergen en andere molens van Abdij Postel' (in Analecta Praemonstratensia, 1957, pag. 302-317) wordt deze molen niet vermeld. De molen van het nabijgelegen Bergeyk was wél van de Abdij van Postel.

De molen werd gebouwd nadat de voorganger, een standerdmolen, in 1889 afbrandde. De laatste molenaar van de standerdmolen hield wel van een borrel. Of dit de oorzaak was dat hij ernstig in het krijt stond bij graanhandelaar Goossens te Eindhoven is niet bekend, maar hij had geen geld om een nieuwe molen te bouwen. Daarop werd Goossens eigenaar van de grond, en die liet een stenen molen bouwen.
Reeds in 1892 kwam de molen in bezit van de familie Van Grootel (eerst, tot 1925, Willem van Grootel, daarna Leon van Grootel). In 1970 werd de gemeente eigenaar.
Harrie Wijnen, die later eigenaar zou worden van de molen op de Postakker in Eersel, heeft volgens mededeling hier als knecht gewerkt. Minstens zo belangrijk was Cor in 't Veld, pleegzoon van Leon van Grootel, die hier het molenaarsvak leerde en vele jaren zou malen, zowel toen de molen nog in bedrijf was als op vrijwillige basis, in de jaren '70 en '80.

De bouw van de molen komt overeen met die van een aantal molens rond Eindhoven uit dezelfde periode, onder andere de voormalige molen van Kuijken op het Loo in Bergeijk. De onderste lagen van het metselwerk zijn van afwijkende baksteen. Blijkbaar werd de molen gebouwd van 'Boomse' steen, terwijl de onderste lagen van veldovensteen zijn gemetseld. Het is mogelijk dat het fundament en een deel boven het maaiveld gemetseld werden van stenen van de penanten van de standerdmolen.
De houten as bestond uit vier segmenten. De askop is ongetwijfeld gegoten door Mercx in Tilburg; waarschijnlijk ná 1904.

In of kort na de Tweede Wereldoorlog werd een tweedehands Potroede gestoken, die feitelijk te groot was voor de askop. Om deze te kunnen plaatsen zou het wigschot tussen de ashuizen er uit zijn geslagen. Het kleine maar buitengewoon zware aswiel (bovenwiel) was volgens Cor in 't Veld afkomstig uit Duitsland.

In 1974/75 werd de molen gerestaureerd, na jaren van stilstand en verval en sindsdien weer geregeld in bedrijf, in combinatie met het naastgelegen bakkerijmuseum (zie de website van dit museum).

 

Bouwjaar
1891
Functie
Molenaar
Jan Schuddemat
Telefoon
0497-572030
Aandrijving
Adres
Kapellerweg 15
5575 BG Luyksgestel
Noord-Brabant
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
Iedere woensdag en zaterdag 10.00 - 16.00 uur; door de week kan dit op afspraak met de beheerder van het naastgelegen bakkerijmuseum (zie 'Aanvullingen' en op de website van dit museum).
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

De Grenswachter te Luyksgestel

Locatie

Bezoekadres
Kapellerweg 15
Gemeente
Bergeijk
Plaats
Luyksgestel
Postcode
5575 BG
Plaats (postadres)
Luyksgestel
Provincie
Rijksdriehoek: X
150170
Rijksdriehoek: Y
366608
WGS84: N (breedtegraad)
51.28874
WGS84: E (lengtegraad)
5.31796

Contact

Eigenaar
Gemeente Bergeijk
E-mailadres
j.schuddemat@outlook.com
Telefoon
0497-572030

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Overbrengingsverhouding
1 : 4,5 en 1 : 4,7
Specificaties
1 koppel 17er kunststenen en 1 koppel blauwe stenen;
Luiwerk: sleepluiwerk met luitafel

Registratienummers

DHM-databasenummer
730
Rijksmonumentnummer
26319
Ten Bruggencatenummer
02505