Westerse Molen / Zeldenrust te Nieuw-Scheemda

Westerse Molen / Zeldenrust

Nieuw-Scheemda, Groningen

Over Westerse Molen / Zeldenrust

De molen werd in 1862 door molenmaker Kamphuis uit Nieuwolda gebouwd ter vervanging van een in dat jaar afgebrande molen. Die voorganger dateerde uit 1798.
De molen bemaalde oorspronkelijk het waterschap Westerse Molenpolder (662 ha. groot) maar fungeerde al zeer lang, vanaf 1878, als hulpgemaal bij een toen in dienst gesteld stoomgemaal.
In 1964 werd dat gemaal vervangen door een dieselgemaal met een  60 pk. motor. Niet veel later, 1967, ging de polder, met enige naburige polders, op in het waterschap Oldambt. Als gevolg daarvan werden het oude stoomgemaal en de molenaarswoning bij de molen afgebroken. De molen werd evenwel als reservegemaal in maalvaardige staat gehouden.

Bij herstelwerkzaamheden in 1983 bleef de zelfzwichting (met op de buitenroede dwarskleppen) gehandhaafd; in 1994 werd dit, onbegrijpelijk voor die tijd, op beide roeden weer gewijzigd in Oud-Hollands met zeilen.

Gedurende jaren werd de molen geregeld op vrijwillige basis in werking gesteld, maar verkeerde op een zeker moment toch in matige toestand. In 2008 kende men een fors bedrag voor herstel toe en tussen mei en september 2010 werd daar heel wat mee gedaan: achtkantstijl aangescherfd, drie velden kleedhout en dakbedekking nieuw, wat ook gold voor vele hekkens, staartbalk, krimpmuren en dek van de voorwaterloop, krooshek, kruipalen en landhekken rond de molen. Binnen kreeg de molen uitneembare hekken bij spoorwiel en schijflopen. Verder werden beide roeden doorgehaald en de grootste van de twee vijzels uitgenomen om elders te worden hersteld. Tot slot volgde schilderwerk en verhogen van het talud. Eind september 2010 was de molen weer geheel maalvaardig.

In september 2016 moest men de molen opnieuw stilzetten: enkele balken in de kap bleken aangetast door boktor en wel zodanig, dat draaien niet langer verantwoord was.
Op 1 augustus 2019 werd, nadat de roeden waren gestreken, de kap naast de molen op de grond gezet. Let wel: dit was voor het eerst sinds de bouw dat deze molen zonder kap kwam te staan! De romp werd afgedekt met een nooddak en daarna was het weer even rustig.
In de zomer van 2020 begon de fa. Doornbosch met de kap, waarbij het voornaamste werk het vervangen van voeghouten en steunder was. Op 27 oktober plaatste men de geheel herstelde kap weer op de romp, direct gevolgd door het steken van de roeden. Deze zijn wederom Oud-Hollands opgehekt voor zeilen.
De restauratie werd uiteindelijk voltooid met de officiële ingebruikname: die vond plaats op 10 september 2021. Commissaris des Konings René Paas lichtte de vang.

Enige technische details: bijzonder is dat de lange spruit voorin de kap ligt; bij de meeste molens in het noorden ligt de lange spruit in het midden. Verder zijn onderbonkelaar en vijzelwiel van de grote vijzel conisch uitgevoerd; van de kleine vijzel zijn zij 'recht'.

 

Bouwjaar
1862
Functie
Molenaar
Wim van Rheen
Telefoon
0598-446500
Aandrijving
Adres
Hamrikkerweg 18
9943 TB Nieuw-Scheemda
Groningen
Open op afspraak
Ja
Open voor publiek
Ja
Openingstijden
meestal op zondagmiddag 13.00 - 16.00 uur en op afspraak
Schoolbezoek mogelijk
Nee

Word Molenvriend

Nederland zonder molens is ondenkbaar. Maar om deze monumentale iconen te laten draaien en malen is geld en aandacht nodig.

of abonneer je op onze nieuwsbrief!
 

Meer over deze molen

Westerse Molen / Zeldenrust te Nieuw-Scheemda

Locatie

Bezoekadres
Hamrikkerweg 18
Gemeente
Oldambt
Plaats
Nieuw-Scheemda
Postcode
9943 TB
Plaats (postadres)
Nieuw-Scheemda
Provincie
Rijksdriehoek: X
257479
Rijksdriehoek: Y
581137
WGS84: N (breedtegraad)
53.207161733975
WGS84: E (lengtegraad)
6.921357306323

Contact

Eigenaar
Molenstichting Midden- en Oost-Groningen
E-mailadres
mts.van.rheen-okkerse@comveeweb.nl
Telefoon
0598-446500

Over de molen

Inrichting
Aandrijving
Specificaties
Vijzels:;
Lengte vijzelbalken: 9,25 m;
Diam. grote vijzel: 1,25 m;
Diam. kleine vijzel: 1,00 m;
Opvoerhoogte: 1,25 m

Registratienummers

DHM-databasenummer
266
Rijksmonumentnummer
408809
Ten Bruggencatenummer
00602